Το όρος Άθως είναι μια περιοχή που συγκεντρώνει το μοναδικό πλεονέκτημα της συνύπαρξης της εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς και της σπάνιας χλωρίδας του ελληνικού τοπίου και των Μονών - σημαντικά αρχιτεκτονικά μνημεία του ορθόδοξου πολιτισμού. Εκτός της σπουδαιότητάς τους ως αρχιτεκτονικά μνημεία, οι Μονές διατηρούν σημαντικά ντοκουμέντα, έγγραφα, αντικείμενα, όλα διαπιστευτήρια μιας μακραίωνης ιστορίας. Το συνολικό «δημιούργημα» του Αθωνικού πολιτισμού, δημιούργημα του βυζαντινού πολιτισμού στην περίοδο της πνευματικής του ωριμότητας, καλλιτεχνικής ακμής και διεθνούς ακτινοβολίας του, αποτέλεσε το σημαντικότερο κέντρο μοναστικής ζωής όπου διασταυρώθηκαν και συναντήθηκαν κατά τους αιώνες πολλαπλά ρεύματα θρησκευτικής τέχνης, αποτελώντας έτσι μοναδική πολιτιστική παρακαταθήκη της Ελλάδας και της Ευρώπης.
Το Άγιο Όρος σήμερα ως μείζον, ολοκληρωμένο και πολλαπλό ζωντανό μνημείο του Βυζαντινού και Μεταβυζαντινού Πολιτισμού, μέσα από το οποίο καταγράφονται τουλάχιστον δέκα αιώνες ιστορίας, έχει ανάγκη από συγκροτημένες και εντατικές προσπάθειες για να προστατεύσει και να αναδείξει την πολλαπλή την φυσιογνωμία του.
